POZNAŃ 1914-1918: Polacy muszą ginąć za obcą sobie sprawę w znienawidzonych pruskich mundurach, na dalekich polach Francji, Belgii i Rosji. Stolica Wielkopolski położona jest na głębokim zapleczu, działania wojenne nie dotykają jej bezpośrednio. Jednak życie codzienne jest trudne. Większość mężczyzn jest wcielona do wojska, brakuje rąk do pracy. Zamiera działalność wielu branż gospodarki, zwłaszcza budownictwa. Brakuje opału. Żywność jest racjonowana, przydziałowy chleb wypieka się z mąki z otrębami i mączką ziemniaczaną. Szerzą się choroby zakaźne, w tym gruźlica.
Styczeń 1915 - komendę Hufca „Piast” przejął Henryk Śniegocki, ponieważ Wincenty Wierzejewski musiał ukrywać się przed policją pruską.
20 V 1915 – Prezydium Policji w Poznaniu zażądała od poznańskich skautów włączenia się do niemieckiej organizacji przysposobienia wojskowego Jugendwehr. Po odmowie, Policja zakazała dalszej działalność skautingu. Praca skautowa była jednak kontynuowana w konspiracji, głównie na poziomie zastępów.
2 IV 1916 – powstała Miejscowa Komenda Skautowa (MKS) w Poznaniu. Podporządkowało się jej 8 poznańskich drużyn męskich na 12 wówczas istniejących. Przewodniczącym MKS został Henryk Śniegocki. Hufiec „Piast”, z 2 Drużyną w swym składzie, stała się I Hufcem MKS.
10-12 VI 1916 – podczas Zielonych Świątek odbył się zlot drużyn wielkopolskich w Wierzenicy. Uczestnicząca w nim 2 Drużyna jako pierwsza drużyna w Polsce wystąpiła wówczas w czapkach-rogatywkach zamiast kapeluszy.
Komenda zlotu w Wierzenicy, Zielone Świątki, 10-12 IV 1916 (fot. zbiory KHistHPNM) |
Komenda 2 Drużyny Skautów, 1917-1918. To oni wprowadzili rogatywki do polskiego skautingu. Bronisław Drwęski - siedzi drugi z lewej. (fot. z: T. Adamczak, 25 lat II Drużyny…) |
4 XII 1916 – w salce parafialnej kościoła Św. Małgorzaty na Śródce obradowali przedstawiciele skautów polskich z Wielkopolski, Pomorza, Westfalii i Berlina. Uchwalono powołanie Głównej Kwatery Skautowej dla Rzeszy Niemieckiej (GKS). Przewodniczącym GKS został Kazimierz Syller, a komendantem drużyn Henryk Śniegocki.
Zielone Świątki 1917 – kolejny zlot skautów wielkopolskich w lasach Głuszyny pod Poznaniem.
Boże Ciało 1917 – podczas procesji skauci poznańscy wystąpili publicznie ze sztandarem z Orłem Białym (tzw. później „Sztandarem Pierwszych Skautów Poznańskich”. W tłumie rozrzucili tekst pieśni „Boże coś Polskę” wydrukowany w kilku tysiącach sztuk przez drużynowego 2 Drużyny Mieczysława Kucharskiego.
Lipiec 1917 – Mieczysław Kucharski uciekł do Warszawy, by nie zostać wcielonym do armii pruskiej. Drużynowym 2 Drużyny został Bronisław Drwęski.
15 X 1917 – skauci poznańscy współorganizowali nielegalne obchody setnej rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki. Odbyła się demonstracja około 15 000 Polaków, skauci kolportowali wśród nich ulotki i biało-czerwone chorągiewki. Po raz pierwszy została publicznie w Poznaniu odśpiewana „Rota” Marii Konopnickiej. Kilku skautów, w tym Kazimierz Juniczak i Stefan Szelągowicz z 2 Drużyny, przedostało się na dzwonnicę kościoła Św. Marcina i uruchomiło wszystkie dzwony.
Jesień 1917 – powstała Polska Organizacja Wojskowa Zaboru Pruskiego (POW ZP), tworzona w większości przez skautów. Jej komendantem został Wincenty Wierzejewski. W składzie POW ZP było kilkunastu skautów 2 Drużyny. Zaczęto gromadzić broń na wypadek powstania.
23-24 II 1918 – skauci rozlepiali na murach Poznania ulotki z protestem przeciw „czwartemu rozbiorowi Polski”, czyli układowi pokojowemu Niemiec i Austro-Węgier z Ukrainą, przyznającemu Ukraińskiej Republice Ludowej ziemię chełmską. Akcja ta niestety przyniosła pierwsze ofiary śmiertelne: policja pruska zatrzymała Bronisława Drwęskiego i znalazła przy nim kilka ulotek. Drużymowy 2 DS został ciężko pobity na komisariacie, a potem skazany na 3 miesiące więzienia. Wyszedł z więzienia z pogorszonym stanem zdrowia. Zmarł 30 X 1918 w miejscowości Piłka koło Drawskiego Młyna w Puszczy Noteckiej. Kolejnym drużynowym 2 DS został Florian Grygiel.
14 V 1918 – niemiecka komendantura wojskowa w Poznaniu wydała zarządzenie o rozwiązaniu polskich towarzystw skautów i skautek oraz o zakazie noszenia wszelkich polskich odznak narodowych, także rogatywek.
19-20 V 1918 – mimo powyższego zakazu, podczas Zielonych Świątek odbył się kolejny zlot skautów wielkopolskich w Wierzenicy. Drużynowi otrzymali na nim polecenie kontynuowania pracy w konspiracji. Zintensyfikowały się działania POW ZP.
2 Drużyna Skautów im. Kazimierza Wielkiego w 1918 roku - okres pracy konspiracyjnej.
(fot. z: T. Adamczak, 25 lat II Drużyny…)