POLSKA: W styczniu 1957 odbywają się wybory do Sejmu – jedyne w okresie PRL wybory, gdzie kandydatów było więcej niż miejsc i istniała realna możliwość wyboru. Likwidacja wielu pozostałości stalinizmu. Wkrótce jednak Zaczyna się odwrót władz od obietnic z Października’56, powrót do cenzury i biurokratyzmu. Równocześnie rozpoczyna się „mała stabilizacja”, czyli pojawia się możliwość osiągnięcia przez rodziny pewnego minimalnego standardu spokojnego życia. Rozpoczyna się produkcja samochodu Syrena. Zaczyna się wielka epoka polskiego kina – Andrzej Wajda kręci „Kanał”. Wznowiona zostaje repatriacja Polaków z ZSRR.
ŚWIAT: Ghana uzyskuje niepodległość jako pierwsza z byłych kolonii w Afryce. Powstaje Europejska Wspólnota Gospodarcza. ZSRR wystrzeliwuje w kosmos pierwszego sztucznego satelitę Sputnik, a następnie pojazd kosmiczny z psem Łajka. Filmy: „Lecą żurawie”, „Dwunastu gniewnych ludzi”, „Most na rzece Kwai”
POZNAŃ: Zaczyna nadawać Telewizja Poznań. Zrzeszenie Sportowe Kolejarz zmienia nazwę na Kolejowy Klub Sportowy Lech.
HARCERSTWO: W maju 1957 odbudowany ZHP liczy już około 750 000 członków. W całym kraju odradzają się stare drużyny i powstają nowe, powracają do służby instruktorzy sprzed 1949 roku. W krajobrazie Polski znów pojawiają się harcerze w zielonych i harcerki w szarych mundurach. Powracają harcerze obozujący pod namiotami, wędrujący z plecakami po polach i lasach, śpiewający piosenki przy ognisku, zdobywający stopnie i sprawności, noszący Krzyż Harcerski. Wprowadzony zostaje Znaczka Zucha z orzełkiem i słoneczkiem. Przywrócone zostają trzy stopnie harcerskie: młodzik/ochotniczka, wywiadowca/tropicielka i ćwik/pionierka.. Występują trzy stopnie instruktorskie: przewodnik, podharcmistrz i harcmistrz. Nowe Prawo i Przyrzeczenie nawiązuje stylistyką do przedwojennego: „Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Polsce Ludowej, walczyć o prawdę i sprawiedliwość społeczną, nieść chętną pomoc każdemu człowiekowi, być posłusznym Prawu Harcerskiemu”. Nowy ZHP jest organizacją koedukacyjną bez podziału na pion męski i żeński. Przewodniczącym Naczelnej Rady Harcerskiej zostaje Aleksander Kamiński, Naczelnikiem ZHP – Zofia Zakrzewska. ZHP wstępuje do komunistycznych międzynarodówek młodzieżowych: Światowej Federacji Młodzieży Demokratycznej i CIMEA.
10 I 1957 – phm. Kazimierz Mielcarek zostaje mianowany przez Komendę Chorągwi Wielkopolskiej ZHP komendantem Hufca II Poznań-Śródka (jak widać, skorygowano słusznie nazwę „Poznań-Główna”, gdyż to Śródka była historycznym centrum harcerstwa w tej okolicy). Zastępcami komendanta zostają phm. Helena Michalska i phm. Henryk Konefka.
Odbudowa Hufca XI Poznań-Starołęka trwała dłużej, najprawdopodobniej z powodu braków kadrowych. Przez dłuższy czas hufiec nie miał komendanta. Dopiero w maju 1957 powołano zastępców komendanta: Janusza Dziubalskiego i Urszulę Majewską.
I 1957 – instruktorzy Hufca XI występują do Milicji Obywatelskiej o zwrot sprzętu łącznościowego (telefonów, centralek, aparatury nagłaśniającej), sprzętu obozowego (namiotów, narzędzi) oraz mebli i dokumentacji, skonfiskowanej w 1952 roku. Niestety bezskutecznie… Nie udało się też odnaleźć ani odzyskać instrumentów orkiestry 26 PDH z Osiedla Warszawskiego, zagrabionych w 1950 roku przez ZMP…
Styczeń-kwiecień 1957 – formalnie powoływane są drużyny przy poszczególnych szkołach. W Hufcu Śródka otrzymują one tradycyjną numerację i tradycyjnych bohaterów sprzed 1949 roku. Drużyny są niekoedukacyjne. Organizuje się Komenda Hufca II i Hufca XI. W Hufcu XI, ponieważ nie było tam tradycji numeracji i nazw związanych z poszczególnymi środowiskami, drużyny otrzymały (tak jak w latach 1945-1949) kolejne numery od 1 do 8.
1957 - Pierwsze po przełomie większe publiczne wystąpienie harcerzy w Poznaniu: poznańskie drużyny harcerskie uczestniczą w uroczystościach otwarcia Stadionu 22 Lipca (obecny Stadion im. E. Szyca)
![]() 9 PDHek im. Marii Konopnickiej maszeruje z Chartowa na uroczystość otwarcia Stadionu im. 22 Lipca |
![]() Otwarcie Stadionu było pierwszym po odrodzeniu ZHP tak licznym wystąpieniem harcerzy w Poznaniu |
27 IV 1957 - na Os. Warszawskim odbyła się uroczysta zbiórka, na której wznowiono działalność 13 PDHek „Rzeka” im. Wandy Chmurskiej. Do drużyny wrócił sztandar, ukrywany w czasach stalinowskich.
![]() 13 PDHek im. Wandy Chmurskiej ze sztandarem, Osiedle Warszawskie, 1957 |
![]() Zdjęcie opisane na odwrocie jako „jubileusz 25-lecia 26 PDH, 1957” najprawdopodobniej jednak wykonane nie w grudniu 1957, a w kwietniu |
Lato 1957 – odbywają się pierwsze obozy harcerskie po kilkuletniej przerwie. Niestety brak materiałów źródłowych i dokładnych danych na ten temat. Najprawdopodobniej odbyły się następujące obozy:
- instruktorzy i harcerze Hufca XI tworzą podobóz „Santok” w ramach Zgrupowania Obozowych Kursów Drużynowych Chorągwi Wielkopolskiej w Borku koło Gorzowa Wlkp.,
- obóz 2 PDH w Antoniewie,
- obóz wędrowny 2 PDH w Karkonoszach,
- obóz 51 PDH (Główna) w Lubaszu koło Czarnkowa,
- obóz 13 PDHek w Jabłonowie koło Czarnkowa,
- obóz 26 PDH w Stefanowie w Puszczy Noteckiej,
- obóz Szczepu Maltańskiego (9 PDHek i 27 PDHy) w Rakujadach koło Wągrowca
Latem 1957 po raz pierwszy po sześcioletniej przerwie znów na polskiej ziemi obozowali harcerze - w zielonych mundurach, w rogatywkach, z plecakami, pod namiotami. Obóz Szczepu Maltańskiego w Rakujadach koło Wągrowca. Widoczny sztandar 27 PDH z 1945 roku.
(fot. zbiory dh. M. Kubiaka)
Pocztówka obozowa, wysłana w 1957 roku z obozu 26 PDH (Osiedle Warszawskie) w Puszczy Noteckiej. Powrócili zakazani dotąd bohaterowie: Baden-Powell i Małkowski
(zbiory KHistChorWlkp)
X 1957 – Hufiec II zostaje podzielony na siedem szczepów: Śródka harcerzy (szczepowy H. Konefka), Śródka harcerek (Kalina Mataszewska), Główna (Marian Gołembowski), Maltański (Marian Orzech), Kobylepole (Bernard Dotka), Osiedle Warszawskie (Zdzisław Podemski), Antoninek (Klara Ratajczak).
2 XI 1957 – Hufiec XI ma wreszcie mianowanego komendanta phm. Janusza Dziubalskiego.
29 XII 1957 - świętowano 25-lecie harcerstwa na Osiedlu Warszawskim (26 PDH). W Boże Narodzenie drużyny organizują jasełka i spotkania opłatkowe.